هشت کتاب (دیوان کامل سهراب سپهری)

کتاب هشت کتاب مجموعه‌ی کاملی از اشعار سهراب سپهری است و یکی از اثرگذارترین و محبوب‌ترین مجموعه‌ها، در تاریخ شعر نوی ایران محسوب می‌شود.

این اثر دربردارنده‌ی یأسی است که جز از حوزه‌ی ذهن رنگین سپهری بیرون نمی‌تراود. او در سال 1355 همه‌ی هشت دفتر و منظومه‌ی خود را در قالب این کتاب گردآوری نمود. هشت کتاب نموداری کامل از اعتراضات سیاسی او تا ذوق جستجو و دل سپردنش در حالات معنوی و عرفانی است.

سپهری دو کتاب آوار آفتاب و شرق اندوه را در سال 1337 برای چاپ آماده نمود اما نتوانست آن‌ها را چاپ کند و نهایتاً در سال 1340 این دو اثر همراه با زندگی خواب‌ها تحت عنوان آوار کتاب انتشار یافتند. او در شرق اندوه از هر نظر تحت تاثیر غزلیات مولوی بود و شعرهای این مجموعه همه سرخوشانه و شورانگیز هستند.

دو شعر طولانی صدای پای آب و مسافر، به عنوان پنجمین و ششمین کتاب او محسوب می‌شوند. معروفیت سپهری از سال 1344 و با منتشر شدن شعر بلند صدای پای آب شروع شد. آخرین مجموعه شعری‌اش ما هیچ، ما نگاه، هشتمین اثر اوست. در این اثر بر عکس حجم سبز و دو شعر بلند صدای پای آب و مسافر، تمرکز او بر روی ناامیدی است.

در کل سبک شعرهای سهراب سپهری، نیمایی و تمامی اشعار او دارای تصویرسازی همراه با زبانی شیوا، خوشایند و منسجم هستند. او در اشعارش بر دیدگاه انسان مدارانه و آموخته‌هایی از فلسفه‌ی ذن، تأکید دارد. او سروده‌هایش را دور از جامعه می‌آفرید و برای رسیدن به تنهایی‌هایش کویرهای کاشان را انتخاب می‌کرد.

در بخشی از کتاب هشت کتاب می‌خوانیم:

تنها به تماشای چه ای؟
بالا گل یک روزه نور
پایین تاریکی باد
بیهوده مپای شب از شاخه نخواهد ریخت و دریچه خدا روشن نیست
از برگ سپهر شبنم ستارگان خواهد پرید
تو خواهی ماند و هراس بزرگ ستون نگاه و پیچک غم
بیهوده مپای
برخیز که وهم گلی زیمن را شب کرد
راهی شو که گردش ماهی شیار اندوهی در پی خود نهاد
زنجره را بشنو: چه جهان غمناک است و خدایی نیست و خدایی هست و خدایی
بی‌گاه است به بوی و به رو و چهره زیبایی در خواب دگر ببین